Reinforced concrete as a ruin and as a ruin’s expression
Wariant tytułu
Żelbet jako ruina, żelbet jako wyraz ruiny
Autor
Winskowski, Piotr
Data wydania
2017
Miejsce wydania
Kraków
Wydawca
Wydawnictwo PK
Opublikowane w
Defining the architectural space : transmutations of concrete : monograph. Vol. 3 = Definiowanie przestrzeni architektonicznej : transmutacje betonu : monografia. Vol. 3 / edited by Tomasz Kozłowski
The crumbling reinforced concrete reveals reinforcement bars that crack and bend gradually. This way the hidden parts of the construction elements are transformed into a mean of expression, a kind of a predatory detail of a ruin that is not present in the ruins of structures built of traditional materials. Using the image of reinforced concrete as a ruin would not be possible without the catastrophe of the Second World War and the future reflection on the mechanisms that caused its outburst and made it so tragic. Concrete and its reinforcement, transmuted into a symbolic quality – even at the cost of actual destruction or in the process of at least partial recomposition and stylization of the ruined elements – are the means of expression that seem promising for many contents of contemporary architecture and large-scale sculpture complexes. The above-mentioned problems were discussedin cases of military barracks in Westerplatte, ruined in 1939, ruins of Warsaw in 1945, drawing by B. W. Linke Powrót (Return, 1946) and memorial in former Nazi extermination camp in Bełżec (1997–2004).
Kruszący się żelbet obnaża pręty zbrojeniowe, stopniowo wyginające się i pękające. Tym samym ukryte składniki elementów konstrukcyjnych przekształcają się w środek wyrazu, swoisty drapieżny detal ruiny, nieobecny w ruinach struktur zbudowanych z materiałów tradycyjnych. Wykorzystanie wizerunku żelbetowej ruiny jako środka ekspresji nie byłoby możliwe do wyobrażenia bez doświadczenia katastrofy II wojny światowej oraz późniejszej refleksji nad mechanizmami, jakie do niej doprowadziły i uczyniły tak tragiczną. Beton i jego zbrojenie, transmutowane w jakość nośną symbolicznie ‒ nawet za cenę faktycznej destrukcji lub w procesie chociażby częściowej rekompozycji i stylizacji elementów już zrujnowanych ‒ okazują się obiecujące dla wielu treści współczesnej architektury i wielkoskalarnych założeń rzeźbiarskich. Zjawiska te zostały zanalizowane na przykładach ruin koszarów na Westerplatte z 1939 r., ruin Warszawy z 1945 r., rysunku B. W. Linkego Powrót (1946) oraz założenia pomnikowego na terenie byłego hitlerowskiego obozu zagłady w Bełżcu (1997–2004).
