Metody konserwatorskie na użytek ekshumacji zwłok generała Władysława Sikorskiego w krypcie św. Leonarda na Wawelu
Wariant tytułu
Conservation methods applied during the exhumation of the remains of General Władysław Sikorski in St. Leonard's Crypt in the Wawel Castle
Autor
Płuska, Ireneusz
Data wydania
2009
Miejsce wydania
Warszawa
Wydawca
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Język
polski
angielski
Abstrakt
Ostatnie tygodnie ubiegłego 2008 roku przyniosły ważne wydarzenie związane z ekshumacją zwłok Generała Władysława Sikorskiego. Rozwiązania zagadki i przyczyn śmierci Generała podjął się katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej, a konserwator wzgórza wawelskiego wydał stosowne zezwolenie na demontaż i ponowny montaż marmurowego sarkofagu w zabytkowej krypcie św. Leonarda w Katedrze Wawelskiej.
Czynności konserwatorskie należało przeprowadzić w sposób nie prowadzący do zagrożenia dla zabytkowej substancji krypty, przy odpowiednim zabezpieczeniu romańskich wątków ścian, oryginalnych, wczesnoromańskich kamiennych kolumn, zabytkowych sarkofagów królów polskich i marmurowej posadzki.
Udział konserwatora specjalizującego się w ochronie zabytków kamiennych był w tym przypadku warunkiem podstawowym w wytypowaniu techniki bezpiecznego demontażu, a następnie po badaniach laboratoryjnych zwłok, ponownego montażu jednobryłowego sarkofagu na swoim pierwotnym miejscu w niezwykle ograniczonym funkcjonalnie pomieszczeniu zabytkowej krypty. Uniwersalizm wiedzy konserwatora, dotyczący oceny wydarzenia oraz znajomość techniki i technologii szeroko pojętych działań konserwatorskich są w tym przypadku niezastąpione. Dzięki opinii konserwatorskiej, ekspertyzie oraz przeświadczeniu, że podniesienie sarkofagu jest możliwe bez spowodowania jakichkolwiek zagrożeń dla zabytkowego otoczenia, podjęto w ogóle decyzję o rozpoczęciu prac ekshumacyjnych.
The last weeks of the previous year 2008 witnessed an important event connected with the exhumation of the remains of General Władysław Sikorski. The Katowice section of the Institute of National Remembrance decided to solve the mystery and dispel doubts concerning the causes of the General’s death, and the monument conservator of the Wawel Hill issued a suitable permission to disassemble and reassemble the marble sarcophagus in the historic St. Leonard’s Crypt in the Wawel Cathedral. Conservation work had to be conducted in such a way as not to endanger the historic substance of the crypt, with appropriate protection of the Romanesque wall bonds, original early-Romanesque stone columns, and historic tombs of Polish kings or marble floor.
The participation of a conservator specialising in masonry monument protection was in this case an essential requirement for the proper selection of a safe disassembling technique and then, after forensic examination of the remains, of reassembling the one-piece sarcophagus in its original place in the extremely restricted functional space of the historic crypt. The universal character of conservator’s knowledge concerning assessment of the event, and his technological know-how of widely understood conservation work are invaluable in such cases. It was owing to a conservator’s opinion, expertise and conviction that lifting the sarcophagus is possible to achieve without endangering the historic surroundings, that the decision to commence exhumation work was made.
