Bibliograficzne bazy danych : perspektywy i problemy rozwoju

III Konferencja Naukowa Konsorcjum BazTech
Kraków, 26-27 czerwca 2017

 Dla uczestników

 Galeria zdjęć

Marzena Błaszczyńska, dr Michał Kozak, dr inż. Cezary Mazurek, dr inż. Marcin Szymczak, Marcin Werla, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe

Michał Kozak,  Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe

Absolwent informatyki oraz doktor nauk matematycznych w zakresie informatyki. Dysertację doktorską z logiki obliczeniowej obronił w 2011 r. na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im.A. Mickiewicza w Poznaniu. Od roku 2010 pracuje w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym. Początkowo jako projektant i programista Javy i Pythona w zespole Bibliotek Cyfrowych. Aktualnie w zespole Platform Wiedzy, którego jest liderem. Razem z zespołem tworzy i rozwija specjalistyczne systemy i narzędzia dla e-humanistyki.

Marcin Werla - od 2002 roku związany z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym, gdzie zajmuje się tematyką bibliotek cyfrowych. Obecnie kierownik Działu Bibliotek Cyfrowych i Platform Wiedzy PCSS. Uczestnik wielu krajowych i międzynarodowych projektów badawczo-rozwojowych, współautor kilkudziesięciu publikacji dot. tematyki bibliotek cyfrowych. Członek Komitetu Sterującego międzynarodowej konferencji Theory and Practice of Digital Libraries. Odpowiedzialny za projekty takie jak dLibra/DInGO, LoCloud Collections czy Federacja Bibliotek Cyfrowych. Ściśle współpracuje z Fundacją Europeana, członek rady stowarzyszenia Europeana Network. Jego zainteresowania zawodowe obejmują architekturę systemów informatycznych, agregację i integrację rozproszonych cyfrowych zasobów informacyjnych, wykorzystanie technologii chmurowych w sektorze publicznym, zarządzanie produktami informatycznymi oraz projektowanie usług.

System SINUS – otwarte narzędzie do budowy bibliograficznych baz danych

Celem referatu jest przedstawienie nowego, otwartego narzędzia do budowy bibliograficznych baz danych. System SINUS, opracowany w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym (PCSS), powstał pierwotnie na potrzeby zarządzania danymi o publikacjach naukowych pracowników Politechniki Poznańskiej (PP). Pierwszy etap rozwoju systemu realizowany był w latach 2015-2017, w ścisłej współpracy z pracownikami Biblioteki PP, którzy zaangażowani byli w definiowanie wymagań funkcjonalnych systemu oraz jego testowanie. W październiku 2016 r. wdrożony na potrzeby PP system został udostępniony publicznie jako System Informacji Naukowej PP (http://sin.put.poznan.pl/). W lutym i marcu 2017 r. system był wykorzystany do finalnego sprawozdania danych z PP do PBN. W trakcie referatu omówione zostaną podstawowe założenia, jakie przyświecały twórcom systemu, przedstawiona zostanie jego funkcjonalność oraz dotychczasowe wykorzystanie, a także zaprezentowane zostaną dalsze kierunki rozwoju oraz otwarty model współpracy PCSS z instytucjami zainteresowanymi wykorzystaniem systemu SINUS na własne potrzeby, w ramach licencji open source.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Katarzyna Bikowska, Biblioteka Uniwersytecka Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

Bibliotekarz dyplomowany, adiunkt w Bibliotece Uniwersyteckiej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Magister filologii polskiej oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej UWM w Olsztynie. Wykształcenie uzupełniła na studiach podyplomowych Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UWM w Olsztynie, na których obecnie prowadzi zajęcia pt. Media społecznościowe i marketing biblioteczny. Kierownik Sekcji Promocji BU UWM. Od połowy 2016 roku administrator profilu bazy danych BazTech na Facebooku. Autorka publikacji m.in z zakresu marketingu bibliotecznego 2.0., różnych aspektów udostępniania oraz mangi i anime.  Bibliotekarz Wami i Mazur roku 2013, członek zespołu redakcyjnego Bibliotekarza Warmińsko-Mazurskiego.

Marketing społecznościowy czy społeczności – promocja  bibliograficznej bazy danych BazTech
Marketing  społecznościowy bazy danych to zjawisko nadal dość nowe w środowisku naukowym. Czy produkt jakim jest bibliograficzna baza danych BazTech potrzebuje budowania wokół siebie społeczności, więzi i stałej komunikacji? Autorka spróbuje odpowiedzieć na te pytania oraz przedstawi działania promocyjne twórców bazy BazTech. Opisze etapy realizacji programu promocji bazy m.in. za pomocą portalu społecznościowego Facebook (planowanie postów pod względem treści, formy i częstotliwości) oraz poprzez tradycyjne narzędzia promocji, tj. plakat czy inne formy grafiki. Zaprezentuje również opis i efekty komunikacji marketingowej między społecznością twórców bazy a wydawcami czasopism naukowych czy środowiskiem naukowym i biznesowym związanym z branżą techniczną.

prezentacja

 --------------------------------------------------------------------------------------------------- 

BazEkon – bogactwo wiedzy i możliwości
Celem dziedzinowej bazy BazEkon jest zaspokojenie potrzeb informacyjnych użytkowników w zakresie naukowej literatury z obszaru nauk ekonomicznych i pokrewnych oraz promocja dorobku polskiej myśli naukowej. Odbiorcami bazy są głównie studenci, doktoranci i pracownicy naukowi polskich uczelni oraz pracownicy instytutów badawczych i instytutów naukowych PAN. Jednak ze względu na otwarty charakter bazy i tematykę grono odbiorców się poszerza. BazEkon oprócz wspomagania wydawców przy zasilaniu POL-indexu stanowi również reklamę dla ich czasopism, dzięki otwartemu dostępowi i indeksowaniu jej zasobów w Google Scholar, Google. W referacie zostaną zaprezentowane nowe rozwiązania, dzięki którym zwiększono możliwość eksportu danych w różnych formatach oraz przyspieszono proces przekazywania plików przez wydawców.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

dr Aneta Drabek, Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego (Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka)

Kustosz dyplomowany w Bibliotece Uniwersytetu Śląskiego, absolwentka Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego. Od ponad 10 lat współtworzy bazę Arianta – Naukowe i Branżowe Polskie Czasopisma Elektroniczne. Prowadzi badania skupione wokół bibliometrii i naukometrii (zwłaszcza zagadnień związanych z oceną czasopism i analizą cytowań), a także czasopism elektronicznych. Członek Scholarly Communication Research Group, której działalność koncentruje się na komunikacji naukowej, ewaluacji nauki, polityce naukowej oraz bibliometrii.

Czasopisma Open Access w polskich bazach danych
Redakcje czasopism coraz częściej podejmują decyzje o udostępnieniu swoich zasobów w otwartym dostępie. Robią to za pomocą strony WWW czasopisma, biblioteki cyfrowej, repozytorium lub też umieszczają artykuły w bazach danych. Bazy danych są jednym z ważniejszych kanałów dostępu do pełnych tekstów zgromadzonych tam czasopism. Celem badania będzie sprawdzenie jak wygląda dostępność do pełnych tekstów w polskich bazach danych oraz zwrócenie uwagi na rolę, jaką pełnią bazy w upowszechnianiu dorobku naukowców.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Klaudia Grabowska, Muzeum Historii Polski

Historyk mediewista, związana z Muzeum Historii Polski od 2007 r., gdzie współtworzyła i prowadzi projekt BazHum http://bit.ly/BazHum. Tworzy i realizuje projekty na pograniczu humanistyki i technologii, od digitalizacji po wypracowywanie i wdrażanie nowoczesnych polityk w instytucjach kultury i nauki. Zajmuje się budową narzędzi informatycznych oraz udostępnianiem cyfrowych zasobów humanistycznych w sieci. Zrealizowała wiele projektów oddolnie otwierających zasoby nauki i dziedzictwa. Koordynatorka Creative Commons Polska. Mentorka Programu Institute for Open Leadership.

BazHum w działaniu – badania użytkowników bazy czasopism

W ciągu 10 lat odkąd w Muzeum Historii Polski padł pomysł stworzenia bazy czasopism humanistycznych i społecznych w sieci udostępnionych zostało we współpracy z wydawcami ponad 150 tysiący artykułów w prawie 300 czasopismach. Blisko cztery razy tyle zostało opracowanych bibliograficznie umożliwiając naukowcom i wszystkim zainteresowanym swobodne prowadzenie kwerend. Każdego miesiąca bazę odwiedza blisko piętnaście tysięcy indywidualnych użytkowników. Postanowiliśmy się im przyjrzeć. W wystąpieniu przedstawione zostaną wyniki badań użytkowników, ich sposobów dotarcia do bazy do baz bibliograficznej i pełnotekstowej, konteksty i scenariusze wykorzystywania baz bibliograficznej i pełnotekstowej. Badania zostało zaprojektowane w celu zebrania informacji o możliwych drogach rozwoju funkcjonalności baz w odniesieniu do zapotrzebowania obecnych jej użytkowników i potencjale rozszerzenia grona jej odbiorców.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

dr Henryk Hollender,  Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

Bibliotekarz i bibliotekoznawca, niekiedy także tłumacz i publicysta, dyrektor Biblioteki Uczelni Łazarskiego w Warszawie, w latach 1992-2003 dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, absolwent (1974), a następnie pracownik warszawskiego bibliotekoznawstwa (1974) i studiów podyplomowych w Kent State University (Kent, Ohio, 1986), autor m. in. Miasto książek : popularny przewodnik po cieszyńskich zbiorach bibliotecznych i archiwalnych, Cieszyn 2010

Bibliografia dla nauki a nauka na krawędzi. Co robimy?

Zjawiska w obszarze komunikacji społecznej podlegają obecnie metamorfozom, które mogą stawiać w kłopotliwej sytuacji przedstawicieli zawodów, odpowiedzialnych za obieg informacji czy organizację wiedzy.  Nie tylko w kulturze masowej, ale także w nauce możemy się dopatrzyć zjawisk opartych na zrytualizowanym naśladownictwie, które prowadzi do stopniowego psucia jakości tekstów. Powszechność produktów udających naukę – na przykład utworów z założenia zawierających wyniki badań naukowych – wymaga nowego podejścia, które nie może polegać jedynie na zanegowaniu ich znaczenia i wyłączeniu ich spod kontroli bibliograficznej. Nie sposób wyłączać też spod kontroli produktów nauki „post-normalnej” (proponujemy termin: aparadygmatycznej), w której zacierają się dawne granice między wiedzą naukową a jej zastosowaniami i wdrożeniami, i w obrębie której funkcjonują nierozwiązywalne sprzeczności pomiędzy „niepewnymi faktami, nieuzgodnionymi wartościami, wysokim ryzykiem i pilną potrzebą decyzji” (S. Funtowicz, J. Ravetz). Pojawiają się ponadto inne czynniki, np. gospodarcze, które spowodują zapewne, że klasyczny wyścig badań naukowych ulegnie zatrzymaniu lub podziałowi. Dlatego szukamy nowych taksonomii określających przedmiot, zakres i metodę badań naukowych oraz alternatywnych metod pomiaru i oceny jakości tekstu naukowego. Jak się wydaje, czas odejść w tym zakresie od przyjętych metod opartych na dyscyplinarnej strukturze nauki oraz przewidywaniu recepcji utworu. Wyrażamy przypuszczenie, że w przyszłości bibliografia i polityka naukowa będą rozpoznawały jakość i doniosłość tekstu na podstawie jego struktury i słownictwa, i podajemy przykłady takich analiz, kiełkujących już w różnych obszarach teorii i praktyki, na przykład dzięki rozwojowi badań nad sztuczną inteligencją.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Karolina Jaworska, Instytut Badań Literackich PAN

Absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 2015 roku zatrudniona w Pracowni Bibliografii Bieżącej Instytutu Badań Literackich PAN. Współautorka Polskiej Bibliografii Literackiej od rocznika 2001. Główne kierunki zainteresowań badawczych: bibliografia, literaturoznawcze bazy danych, historia literatury.

Beata Koper,  Instytut Badań Literackich PAN

Dokumentalistka w Instytucie Badań Literackich PAN w Pracowni Bibliografii Bieżącej. Sympatyzuje i współpracuje z Centrum Humanistyki Cyfrowej IBL PAN. Aktywnie i nieetatowo prowadzi zajęcia na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM. W pracy naukowej zajmuje się współczesną literaturą polską i jej usytuowaniem wśród innych dziedzin nauki i sztuki.

dr Tomasz Umerle, Instytut Badań Literackich PAN

Dokumentalista w Pracowni Bibliografii Bieżącej Instytutu Badań Literackich PAN, współpracuje z Centrum Humanistyki Cyfrowej IBL PAN; z zamiłowania popularyzator wiedzy literaturoznawczej wśród młodzieży i seniorów.

Piotr Wciślik, Instytut Badań Literackich PAN

Historyk i dokumentalista. Doktorant na Uniwersytecie Środkowoeuropejskim w Budapeszcie, redaktor (z M. Kopečkiem) i współautor zbioru Thinking Through Transition. Liberal Democracy, Authoritarian Pasts, and Intellectual History in East Central Europe after 1989 (Budapeszt, 2015). W latach 2010-2015 opiekował się polskimi zbiorami Blinken Open Society Archives w Budapeszcie. Obecnie członek zespołu Centrum Humanistyki Cyfrowej IBL PAN i koordynator prac merytorycznych w projekcie Polska Bibliografia Literacka – laboratorium wiedzy o współczesnej kulturze polskiej.

Polska Bibliografia Literacka – nowe wyzwania
Referat poświęcony będzie w szczególności rozwojowi PBL na przestrzeni ostatnich dwóch lat. Od połowy 2015 roku w ramach Instytutu Badań Literackich realizowany jest grant NPRH "Polska Bibliografia Literacka – laboratorium wiedzy o współczesnej kulturze polskiej". W jego ramach zespół grantowy przeprowadził digitalizację papierowych wydań PBL z lat 1944 -1988 oraz pracuje nad stworzeniem nowego  oprogramowania do prac bibliograficznych oraz nowej witryny PBL. Wystąpienie przedstawi w szczególności wypracowane zmiany w obszarze funkcjonowania programu do wprowadzania danych oraz związane z tym zmiany metodologii prac bibliograficznych.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Zofia Kasprzak, Bblioteka Główna i Centrum Informacji Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Mariusz Polarczyk,  Bblioteka Główna i Centrum Informacji Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Magister bibliotekoznawstwa i informacji naukowej, starszy kustosz dyplomowany, studia na UAM w Poznaniu. Studia dodatkowe: dziennikarstwo (UAM w Poznaniu), medycyna ratunkowa (UM w Poznaniu), organizacja i zarządzanie oświatą (Politechnika Poznańska). Dyrektor Biblioteki Głównej i Centrum Informacji Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Udział w konferencjach krajowych z zakresu informacji naukowej. Autor kilkunastu publikacji. Członek Komisji Informacji Naukowej PAN w Poznaniu. Wykładowca przedmiotu informacja naukowa dla studentów Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Współtwórca i kierownik projektu pt.: „Rozbudowa i przekształcenie bibliograficznej bazy danych AGRO w bazę bibliograficzno-abstraktową z wykorzystaniem oprogramowania YADDA”, lata 2009-2013.

Krzysztof Gmerek, Biblioteka Główna i Centrum Informacji Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Absolwent politologii na Wydziale Nauk Społecznych UAM w Poznaniu. Od 2006 r. pracuje w Bibliotece Głównej i Centrum Informacji Naukowej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, obecnie na stanowisku bibliotekarza. Uczestniczył w realizacji dwóch projektów dotyczących rozwoju bazy AGRO. Od roku 2008 jest współautorem bazy AGRO, od roku 2010 administratorem bazy użytkowników bazy AGRO. 

Przyrodnicze i rolnicze zasoby nauki udostępniane cyfrowo w bazie AGRO
Przedmiotem referatu jest rozwój bazy AGRO na przestrzeni ostatnich kilku lat oraz plany na lata następne. Przedstawiono nowe elementy bazy wprowadzone dzięki realizacji dwóch projektów unijnych w latach 2009-2015 i związany z tym rozwój jakościowy i ilościowy bazy, przede wszystkim zaś zwiększenie zasięgu chronologicznego metadanych. Zdefiniowano odbiorców bazy i na podstawie badań ankietowych określono preferencje informacyjne i wyszukiwawcze jej użytkowników. Scharakteryzowano rodzaje zasobów nauki zawartych w bazie AGRO. Zilustrowano ostatnie dane statystyczne wykorzystania bazy.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

dr hab. Małgorzata Kowalska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Platformy czasopism naukowych a bibliograficzne bazy danych : obszary przenikania, narzędzia, usługi

Platformy czasopism naukowych, jak i bibliograficzne bazy danych stanowią niezbędne instrumentarium każdego badacza. Z jednej strony ułatwiają one bowiem śledzenie bieżącego piśmiennictwa naukowego, co w dobie intensywnego rozwoju badań interdyscyplinarnych i lawinowego przyrostu publikacji nie jest zadaniem prostym, z drugiej – w kontekście konieczności spełniania formalnych wymogów parametryzacji i ewaluacji – gwarantują włączanie indywidualnych dorobków publikacyjnych w system komunikacji naukowej. Mimo że obydwa przywołane typy narzędzi realizują podobne zadania, cechują je także pewne odmienności (m.in. reguły tworzenia, oferowane funkcjonalności, zasady współpracy ich twórców czy dysponentów z bibliotekami i repozytoriami cyfrowymi, a wreszcie różne poziomy dostępności dla potencjalnego użytkownika). Wystąpienie poświęcone jest wskazaniu obszarów przenikania dostępnych w Polsce platform czasopism naukowych i polskich bibliograficznych baz danych oraz uwidocznieniu różnic występujących między nimi, także tych wynikających z pozamerytorycznych uwarunkowań ich rozwoju.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

dr Jan Kozłowski, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Radca w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, wcześniej pracownik Instytutu Historii Nauki PAN, stypendysta unijnego Joint Research Centre. Obszar zainteresowań: historia książki, bibliometria, badania nad polityką naukową i innowacyjną.

Bibliografia – gatunek z przyszłością czy gatunek zagrożony?

Zmieniające się funkcje gatunku piśmienniczego decydują o charakterze jego ewolucji. Do połowy lat dziewięćdziesiątych ewolucja bibliografii – od praźródeł w starożytności poprzez narodziny w epoce renesansu – odbywała się w ramach kultury tekstu, a przede wszystkim kultury druku. W ramach tych następowało różnicowanie się jej typów (bibliografie ogólne, dziedzinowe, tematyczne, regionalne i narodowe, meta-bibliografie itd.) i form (bibliografie enumeracyjne, adnotowane, abstraktowe, analityczne, indeksy cytowań itp.). Do przełomu XVIII i XIX wieku dziedziną wiedzy obejmującą spisy bibliograficzne i bio-bibliograficzne była – szczególnie w wiekach XVII i XVIII oraz w niemieckim kręgu kulturowym – historia litteraria. Była to dziedzina służąca archiwizacji, propedeutyce, dydaktyce i mobilizacji (amatorskich) zainteresowań. Od XIX wieku bibliografia usamodzielniła się jako dyscyplina naukowa, która przede wszystkim obsługuje inne wyodrębniające się, zinstytucjonalizowane i sprofesjonalizowane, dyscypliny nauki. Obok praktyki bibliograficznej rozwinęły się rozważania nad jej teorią oraz praktyczną organizacją. Bibliografia stała się, przede wszystkim, narzędziem komunikacji naukowej. Przejście od kultury tekstu do kultury audiowizualnej wstrząsnęło gmachem wiedzy, nauką, komunikacją naukową oraz bibliografią jako gatunkiem piśmiennictwa. Elektroniczna dostawa (electronic delivery service) oraz wyszukiwanie pełno-tekstowe (full-search), otwarty dostęp, otwarte dane i nauka 2.0 każą przemyśleć jej sens i współczesne zadania jako ogniwa w cyklu tworzenia, obiegu i stosowania wiedzy, naukowej i poza-naukowej. Jeśli bibliografia jest zbiorem opisów publikacji dokonanych za pomocą takich standardowych charakterystyk, jak m.in. autor, tytuł, słowa kluczowe, streszczenie, cytowania, czyli innym słowy „mapą”, jaka może być jej rola, gdy mamy dziś bezpośredni dostęp do „terytorium”, czy samych publikacji? Jeśli rolą bibliografa – obok autora, wydawcy i bibliotekarza – jest być „odźwiernym” i pośrednikiem między zasobami wiedzy a jej użytkownikami, jak powinniśmy obecnie rozumieć tę rolę? Czy bibliograf nie powinien posunąć się o ogniwo (lub ogniwa) dalej w „łańcuchu wartości” tworzenia wiedzy i przeobrazić się w „meta-analityka”, „eksploratora tekstu”, „syntetyka”?

prezentacja

 ---------------------------------------------------------------------------------------------------

Niezdyscyplinowany naukowiec społeczny. Zajmuje się oceną nauki oraz teorią komunikacji. Pracuje w Instytucie Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie kieruje grupą badawczą Scholarly Communication Research Group. Jest przewodniczącym V kadencji  Rady Młodych Naukowców – organu doradczego Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego – oraz przewodniczącym tzw. Zespołu ds. oceny czasopism. Jest członkiem Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych, Komisji ds. Akredytacji i Rankingów KRASP, Krajowej Rady Bibliotecznej oraz Komitetu Nauk Filozoficznych PAN. Był członkiem Rady Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Obecnie kieruje projektem Współczesna polska humanistyka wobec wyzwań naukometrii oraz projektem europejskim European Network for Research Evaluation in the Social Sciences and the Humanities. Jest członkiem zarządu europejskiego stowarzyszenia badaczy ewaluacji nauki: EvalHum Initiative z siedzibą w Rennes. Prowadzi blog „Warsztat badacza”.

Rola baz danych w ocenie czasopism naukowych w Polsce – aktualne cele i wyzwania polityki naukowej

Streszczenie w trakcie opracowania.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

dr hab. Inga B. Kuźma, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego

Pracownik naukowy w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego (IEiAK UŁ); członek Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (PTL). Od 2005 roku w zespole redakcyjnym Bibliografii Etnografii Polskiej w Ośrodku Dokumentacji i Informacji Naukowej PTL. Od 2011 roku jego kierowniczka. W latach 2012-2015 współpracowała przy opracowaniu repozytorium cyfrowego zbioru pt. "Utworzenie repozytorium cyfrowego zbioru „Robotnicy w XIX i XX wieku” w IEiAK UŁ. Jej zainteresowania badawcze obejmują: badawcze dane jakościowe, archiwa naukowe, gender studies, metodykę antropologiczną, antropologię stosowaną.

Anna Deredas

Etnolog, archiwista, członek Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (PTL). Od 2008 roku członek zespołu redakcyjnego Bibliografii Etnografii Polskiej w Ośrodku Dokumentacji i Informacji Naukowej PTL. W latach 2012-2015 w ramach grantu NPRH "Utworzenie repozytorium cyfrowego zbioru „Robotnicy w XIX i XX wieku” w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego, indeksowała zbiory repozytorium cyfrowego do biblioteki cyfrowej. Zainteresowania badawcze: archiwa naukowe, dydaktyka etnologii, relacja badacz-badany.

Alicja Piotrowska, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego

Doktorantka w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego (IEiAK UŁ); członek Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (PTL). Od 2007 roku członek zespołu redakcyjnego Bibliografii Etnografii Polskiej w Ośrodku Dokumentacji i Informacji Naukowej PTL. W latach 2012-2015 w ramach grantu NPRH "Utworzenie repozytorium cyfrowego zbioru „Robotnicy w XIX i XX wieku” w IEiAK UŁ, indeksowała zbiory repozytorium cyfrowego do biblioteki cyfrowej. Jej zainteresowania badawcze dotyczą głównie antropologii miasta.

Małgorzata Wilbik

Magister etnologii po Uniwersytecie Łódzkim. Od 2000 roku – dokumentalista w Politechnice Łódzkiej. Członek Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (PTL). Od 1996 roku współpracuje z Ośrodkiem Dokumentacji i Informacji Etnograficznej (ODiIE) PTL; W latach 2005-2007 brała udział w grancie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Bibliografia Etnografii Polskiej w Internecie”.

Bibliografia Etnografii Polskiej (BEP) jako narzędzie pomocne w informacji naukowej i dydaktyce
Bibliografia Etnografii Polskiej (BEP) funkcjonuje w Internecie od 2007 roku i od tego czasu przeszła kilka zmian. Po pierwsze – na poziomie technicznym – dokonano zmiany  systemu operacyjnego, co przełożyło się na sposób pracy redaktorów. Po drugie – na poziomie funkcjonowania - poszerzenie funkcjonalności bazy przez dodanie przekierowań z bazy bezpośrednio do tekstów, o ile są one dostępne w domenie publicznej. Po trzecie – członkinie zespołu redakcyjnego zaczęły włączać BEP do procesu dydaktycznego. Wystąpienie będzie się zatem odnosić do: 1) wniosków z przebiegu pracy przy zmienionej BEP, 2) doświadczeń zdobytych podczas dydaktyki z wykorzystaniem BEP. W szczególności zaprezentowane zostaną działania w zakresie nauczania z wykorzystaniem bazy bibliograficznej oraz uczenia jej obsługi.

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Perspektywy rozwoju modeli otwartej nauki w Polsce

Streszczenie w trakcie opracowania.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Adiunkt w Instytucie Informacji Naukowej i Bibliologii UMK. Zainteresowania naukowe skupia wokół wyszukiwania informacji i oceny jej jakości, interfejsów wyszukiwawczych, edukacji informacyjnej użytkowników Internetu oraz otwartości nauki. Współautorka treści i tutorka w kursach e-learningowym BIBWEB, Login: Biblioteka i Infobroker. Redaktorka w Directory of Open Access Journal. Prywatnie żona, mama Marysi, miłośniczka kotów i audiobooków, pasjonatka ogrodnictwa, społeczniczka.

Polskie czasopisma otwarte w Directory of Open Access Journal – aplikowanie, indeksowanie i dobre praktyki
Directory of Open Access Journal jest największym i autorytatywnym międzynarodowym źródłem informacji o czasopiśmiennictwie otwartym, a polskie czasopisma są w nim indeksowane od początku jego istnienia. W 2015 r. redakcja katalogu przyjęła nowe wytyczne indeksowania czasopism. Konsekwencją tego było stworzenie w DOAJ nowej ankiety aplikacyjnej i reaplikacyjnej dla czasopism. Autorka prześledziła i zestawiła najważniejsze wytyczne związane z aplikowaniem do katalogu według nowych zasad, a także dobre praktyki związane z otwartością czasopisma i publikowaniem naukowym.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Dyrektor Centrum Informacji Naukowej Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Zajmuje się rejestracją dorobku publikacyjnego pracowników Dolnośląskiej Szkoły Wyższej oraz doradza w zakresie naukometrii, bibliometrii oraz indywidualnych strategii publikowania naukowego. Prowadzi instytucjonalne repozytorium oPUB (http://opub.dsw.edu.pl). Współautorka polskiej wersji Open Journal Systems. Przetłumaczyła wraz z Sylwią Ufnalską diagramy postępowania w przypadku odkrycia nierzetelności przygotowane przez Committee on Publication Ethics dla redakcji czasopism naukowych. Członkini Scholarly Communication Research Group, jednostki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (http://sc.amu.edu.pl). Prowadzi badania w zakresie komunikacji naukowej, ewaluacji nauki oraz naukometrii. Publikowała m.in. w "Scientometrics", "Nauce" oraz "Nauce i Szkolnictwie Wyższym".

Wykorzystanie diagramów COPE w zasadach etyki publikacyjnej czasopisma naukowego

Posiadanie polityki w zakresie etyki publikacyjnej jest obecnie jednym z wyznaczników jakości czasopisma naukowego. Transparentne udostępnianie zasad, jakimi kieruje się czasopismo, wskazuje autorom, jakie praktyki publikacyjne są akceptowane, a jakie nie. Informuje również o konsekwencjach różnego rodzaju nadużyć. Opis konsekwencji może mieć formę diagramów przedstawiających procedurę postępowania w przypadku wystąpienia i wykrycia określonego nadużycia, do której stosowania zobowiązuje się redakcja czasopisma. Wiele czasopism wykorzystuje diagramy utworzone i udostępnione na otwartych zasadach przez międzynarodową organizację Comittee on Publication Ethics (COPE). W 2016 r. zostały one przetłumaczone z języka angielskiego na polski. Celem wystąpienia jest przedstawienie diagramów COPE, jak również pokazanie w jaki sposób diagramy te wykorzystać mogą redakcje polskich czasopism naukowych.

prezentacja     diagramy COPE

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Absolwentka bibliotekoznawstwa i informacji naukowej na Uniwersytecie Warszawskiem. Obecnie pracuje na stanowisku starszego kustosza dyplomowanego pełniąc funkcję kierowniczki Oddziału Informacji i Transferu Wiedzy Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. Przez szereg lat kierowała Biblioteką Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży. Przebywała na krótkich stażach w Learning and Research Resources Centre University of Barcelona, Göttingen State and University Library oraz National Library of Technology w Pradze. Jej zainteresowania naukowo-badawcze koncentrują się wokół zagadnień związanych z ruchem otwartej nauki, parametryzacją nauki oraz nowymi metrykami (altmetrics). Współtworzyła pierwsze w Polsce repozytorium instytucjonalne AMUR (Adam Mickiewicz University Repository). Jest autorką prac na temat otwartych repozytoriów oraz wskaźników altmetrycznych. Uczestniczy w zagranicznych i polskich konferencjach bibliotekoznawczych.

Upowszechnianie dorobku naukowego w repozytoriach i bazach danych – działania komplementarne czy konkurencyjne?
Celem referatu jest przeprowadzenie porównań między repozytoriami i bazami danych, co w efekcie ma dać odpowiedź na pytanie o komplementarność bądź konkurencyjność działań. Przedstawione zostaną typy obiektów archiwizowanych w obu typach platform, mechanizmy wzmacniające widoczność dorobku oraz efekty indeksacji zasobów cyfrowych w sieci w postaci statystyk użytkowania. Poruszony zostanie temat mediów społecznościowych intensyfikujących dystrybucję informacji o zasobach, jak również związane z nim zagadnienie agregacji danych altmetrycznych.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

dr hab. Jadwiga Sadowska, prof. UwB

Od 2008 r. profesor Uniwersytetu w Białymstoku, wcześniej profesor w Instytucie Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego, pracowniczka Biblioteki Narodowej, kierownik Instytutu Bibliograficznego (1993-2007). Autorka publikacji z zakresu języków informacyjno-wyszukiwawczych, bibliografii, rynku wydawniczego.

Bibliografia dziedzinowa dzisiaj – jej rola i perspektywy

Wraz z rozwojem technologii bibliografie dziedzinowe ewoluowały – od klasycznej formy bibliograficznej, przez bibliograficzne i bibliograficzno-abstraktowe bazy danych do baz pełnotekstowych. Podstawowa rola tej bibliografii, to dokumentacja piśmiennictwa określonej dyscypliny wiedzy. W referacie starano się odpowiedzieć na pytania:

• jakie jest miejsce bibliografii dziedzinowych we współczesnym środowisku informacyjnym?
  
• komu są  potrzebne bibliografie dziedzinowe?
• czy bibliografie dziedzinowe mogą być współcześnie czynnikiem wspierającym rozwój nauki?
• jakie czynniki ograniczają rolę i znaczenie bibliografii dziedzinowych?  
• co jest konkurencją dla bibliografii dziedzinowych?
• jaka jest realna przyszłość bibliografii dziedzinowych?

prezentacja

 ---------------------------------------------------------------------------------------------------

Absolwentka studiów magisterskich w Instytucie Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych oraz studiów licencjackich na kierunku socjologia w Uniwersytecie Warszawskim. Od 2011 r. pracuje jako bibliotekarz w Oddziale Udostępniania i Przechowywania Zbiorów w Bibliotece Głównej Politechniki Warszawskiej. Zainteresowania zawodowe skupiają się wokół statystyki bibliotecznej, analiz efektywności i jakości pracy bibliotek oraz udostępniania wyników prac naukowych w otwartych zasobach. Jest członkiem Zespołu SBP ds. badania efektywności bibliotek. Publikuje m.in. na temat tzw. wzmocnionych publikacji jako nowego modelu wsparcia komunikacji naukowej.

Otwarte dane badawcze – kolejny krok do otwierania nauki
Udostępnianie dorobku naukowego w otwartym dostępie z każdym rokiem staje się coraz powszechniejszą praktyką. Dotyczy to nie tylko publikacji, które są końcowym rezultatem działań naukowych, ale także produktów wytworzonych w trakcie całego procesu badawczego, w tym w szczególności danych badawczych. Repozytoria służące do deponowania, przechowywania i udostępniania publikacji zaczęły być rozbudowywane o funkcjonalności umożliwiające gromadzenie i magazynowanie danych badawczych lub też tworzone są repozytoria dedykowane dla tych zasobów. Specyfika danych badawczych ściśle związana jest zarówno z uprawianą dyscypliną wiedzy jaki i typem jednostki naukowej, w której zostały wytworzone. Różnorodność danych  (dane liczbowe, tekstowe, algorytmy, skrypty, modele, nagrania audio i video, ankiety, zdjęcia, oprogramowania, itp.), brak odpowiednich standardów ich zapisu i przechowywania oraz jednoznacznych regulacji prawnych stanowi przeszkodę w ich umieszczaniu w otwartym zasobach. W celu zapewnienia efektywnego udostępniania danych badawczych należy zadbać o to, aby były zapisane w formatach umożliwiających ich otworzenie i ponowne wykorzystanie, aby były zachowane (najlepiej długoterminowo), dostępne (do pobrania),  możliwe do odnalezienia (np. powiązane z publikacją), zrozumiałe (opisane) i zaufane (źródło pochodzenia). Od 2013 roku na Politechnice Warszawskiej funkcjonuje system Uczelnianej Bazy Wiedzy, który pełni rolę m.in. repozytorium instytucjonalnego. Planowany jest rozwój systemu i wprowadzenie rozwiązań umożliwiających przechowywanie danych badawczych w optymalnych formatach zapisu. Zapotrzebowanie na funkcjonowanie systemów umożliwiających przechowywanie wytworów prac naukowych różnego typu i co się z tym wiąże wspierających wymianę informacji naukowej potwierdzają badania ankietowe zrealizowane w środowisku naukowym PW oraz innych polskich jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych. Kolejnym etapem do usprawnienia komunikacji naukowej może być tworzenie sieci powiązań między elementami działań naukowych, produktami prac badawczych oraz publikacjami, co prowadzi do tworzenia złożonych obiektów cyfrowych tzw. wzmocnionych publikacji [enhanced publications].

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

dr inż. Danuta Szyszka, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej

Co-Editor-in-Chief czasopisma "Mining Science" wydawanego przez Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii (WGGiG) Politechniki Wrocławskiej, którego jest pracownikiem. Doktor nauk technicznych WGGiG Politechniki Wrocławskiej. Absolwentka Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej, kierunku Technologia Chemiczna, specjalizacji Technologia i Fizykochemia Polimerów. Absolwentka Studium Podyplomowego Systemy Informacji Geograficznej (GIS) na WGGiG Politechniki Wrocławskiej. Koordynator ds. promocji WGGiG. Pełni również funkcję Wydziałowego Koordynatora Dolnośląskiego Festiwalu Nauki (DFN) oraz prowadzi warsztaty laboratoryjne po tytułem ”Wyłuskiwanie bogactw naturalnych, wzbogacanie rud” oraz „Kolorowy świat Chemii” dla dzieci i młodzieży. Pracuje od ponad 10 lat w akredytowanym Laboratorium Bezpieczeństwa Pracy (AB 905). Jest członkiem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa, Stowarzyszenia Absolwentów WGGiG, Towarzystwa Przeróbki Kopalin oraz Stowarzyszenia Chemików Wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej.

Budowanie i wdrażanie strategii rozwoju czasopisma naukowego "Mining Science"

Czasopismo naukowe o tematyce górniczej "Mining Science" wydawane jest na Wydziale Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej od 1978 roku. W celu poprawy jakości oraz widoczności czasopisma na arenie światowej wprowadzono wiele zmian. Wdrażanie strategii rozwoju czasopisma rozpoczęto od zmiany jego tytułu z "Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Górnictwo i Geologia" (ISSN 0370-0798) na "Mining Science" (ISSN 2300-9586). Budowanie widoczności czasopisma w Internecie w celu zwiększenia szans na cytowania dokonano poprzez podpisanie wielu umów lub zgłoszenia do kluczowych  światowych baz abstraktowych. Wdrożono również system Editorial System, który usprawnił  cały proces edycyjno-redaktorsko-recenzencki oraz obsługę strony domowej czasopisma.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Dorota Ubysz, Centrum Informacji Medycznej Głównej Biblioteki Lekarskiej w Warszawie

Lekarz weterynarii. Absolwentka Akademii Rolniczej w Lublinie. Studia podyplomowe z Informacji Naukowej na Uniwersytecie Warszawskim. Kierownik Działu Centrum Informacji Medycznej Głównej Biblioteki Lekarskiej w Warszawie. Zajmuje się opracowywaniem dokumentów do bazy Polska Bibliografia Lekarska oraz prowadzeniem bazy Tez-MeSH, polskiej wersji amerykańskiego języka informacyjno-wyszukiwawczego MeSH. Współautorka artykułów z zakresu medycyny i farmacji oraz bezpieczeństwa żywności.

Jacek Głębocki, Splendor Systemy Informacyjne

Polska Bibliografia Lekarska – perspektywy rozwoju

Wystąpienie przedstawia plany rozwoju Polskiej Bibliografii Lekarskiej na lata 2017-2018.  Do bazy będą wprowadzane wszystkie publikacje zawarte w czasopismach występujących w PBL, zwiększeniu ulegnie także liczba tytułów czasopism indeksowanych w bazie, natomiast opracowanie językiem deskryptorowym zostanie zawężone jedynie do artykułów polskich autorów. Pozostałe dokumenty będą wprowadzane tylko ze słowami kluczowymi. Zmiany obejmą również rozszerzenie i udoskonalenie modułu wyszukiwawczego o nowe możliwości, takie jak: historia wyszukiwania, wyszukiwanie poprzez słowa kluczowe, jednoczesne stosowanie kilku wskaźników lub kilku modyfikatorów. Ponadto zostanie uruchomiony pełny moduł wyszukiwawczy do bazy pre-PBL, udostępniającej rekordy bezpośrednio po wprowadzeniu, jeszcze przed korektą. Realizacja powyższych zamierzeń wymaga całkowitej modernizacji produkcyjnej bazy danych.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Dorota Wierzbicka-Próchniak, Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego
Starszy bibliotekarz. Ukończyła informację naukową i bibliotekoznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Studium Pedagogiczne UJ. Obecnie pracuje na stanowisku bibliotekarza ds. źródeł elektronicznych w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Opolskiego. Skarbnik Koła Bibliotek Naukowych w Opolu przy Zarządzie Okręgu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Opolu. Zainteresowania zawodowo-naukowe: elektroniczne źródła informacji, użytkownicy informacji cyfrowej, Open Access, repozytoria.

Danuta Szewczyk-Kłos, Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego

Absolwentka filologii polskiej w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, studiów podyplomowych z bibliotekoznawstwa i informacji naukowej na Uniwersytecie Wrocławskim oraz studiów podyplomowych z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi w Wyższej Szkole Bankowej we Wrocławiu. Członek zespołu ekspertów SBP do akredytacji usług szkoleniowych dla branży bibliotekarskiej. Uczestniczka projektu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pn. „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez pracodawców, Specjalista informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej.” Sekretarz Rady Wykonawczej Konferencji Dyrektorów Bibliotek Akademickich Szkół Polskich. Zainteresowania zawodowe dotyczą zarządzania wiedzą i informacją naukową, organizacji dostępu do zbiorów elektronicznych oraz kształcenia użytkowników informacji naukowej w bibliotekach akademickich.

Baza PEDAGOG – czy dziedzinowe bazy danych nadal są potrzebne użytkownikom informacji naukowej

Celem artykułu jest przedstawienie realizacji wieloletniego projektu dofinansowywanego przez MNiSW w ramach dotacji na upowszechnianie nauki pod nazwą „Rozbudowa bazy PEDAGOG”.  Projekt ten zostanie przedstawiony w odniesieniu do bazy EDUKACJA tworzonej przez Dolnośląską Bibliotekę Pedagogiczną oraz ogólnie przyjętych kryteriów oceny bibliograficzno-abstraktowych baz danych.

prezentacja

---------------------------------------------------------------------------------------------------