Logika przedmiotu we współczesnej architekturze = The logic of the object in contemporary architecture / Krzysztof Kwiatkowski // W: Przedmiot – Architektura – Środowisko : problemy projektowania ... więcej

Logika przedmiotu we współczesnej architekturze = The logic of the object in contemporary architecture / Krzysztof Kwiatkowski // W: Przedmiot – Architektura – Środowisko : problemy projektowania środowiskowego. T. 1, Przedmiot / dydaktyka = Object – Architecture – Environment : the problems of sustainable design. Vol. 1, Object / didactics / red. Robert Idem, Anna Górka. – Gdańsk : Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej, 2018. – S. 11-25. – Bibliogr. s. 17, 24, Streszcz., Abstr. – Równolegle tekst pol. i ang. – Mat. konf.: Międzynarodowa Konferencja Naukowa Przedmiot – Architektura – Środowisko, Rumia, 26.04.2017. – ISBN 978-83-64333-24-8

We współczesnej, zglobalizowanej i zmiennej rzeczywistości dominującą rolę odgrywa logika przedmiotu. Jest ona konsekwencją logiki postępu technicznego oraz logiki wolnego rynku. Jedną z prób ... więcej

We współczesnej, zglobalizowanej i zmiennej rzeczywistości dominującą rolę odgrywa logika przedmiotu. Jest ona konsekwencją logiki postępu technicznego oraz logiki wolnego rynku. Jedną z prób epistemologicznego ujęcia owej logiki jest teoria aktora-sieci (ANT) Bruno Latoura. Twierdzi on, że działania człowieka uwikłane są w sieci materialno-semiotyczne czynników ludzkich i pozaludzkich (właśnie przedmiotów, m.in. urządzeń i maszyn). Przedmioty, upraszczając, mają dwie immanentne cechy. Pierwszą jest krótki czas użytkowania, uwarunkowany tzw. zużyciem moralnym. Polega ono na traceniu wartości na skutek postępu technicznego, a nie na zużyciu fizycznym. Współczesne przedmioty podlegają prawu permanentnej wymiany. Dzięki tej cesze – nieustannej innowacyjności – przedmioty w dużym stopniu umożliwiają ekspresję indywidualizmu jednostek Współczesna architektura mająca wciąż ambicje „wieczności”, nie poddaje się tak rozumianej logice przedmiotu. Być może dzieła architektury powinny stać się raczej „przedmiotami” i podlegać permanentnej wymianie. Obiekty architektury reprezentują obecnie drugą właściwość przedmiotów – funkcjonowania jako bytów nie związanych z kontekstem. We współczesnym planowaniu przestrzennym często dochodzi do odwrócenia relacji plan-projekt na rzecz relacji projekt-plan. Obiekty architektury stają się paradoksalnie akontekstualnymi „przedmiotami”. Swoistymi „przedmiotami”, zamiast „świątyniami konsumpcji” zostają galerie handlowe. Natomiast przykładem pozytywnej interpretacji tego trendu jest zabudowa kopenhaskiej dzielnicy Ørestad składająca się z budowli-fenomenów – swego rodzaju „przedmiotów” usytuowanych wzdłuż pasma komunikacyjnego. Logika przedmiotu obejmuje również sztukę w przestrzeni publicznej. Przykładami negatywnymi są: szczecińska „Fryga” oraz palma na rondzie de Gaulle’a w Warszawie. Ostatnio z krytyką izraelskiego satyryka Shahaka Shapiry spotkał się nawet pomnik Holokaustu w Berlinie w formie narastającego zagęszczenia sześcianów. Przykładami pozytywnymi są: pomnik Holokaustu w postaci opuszczonych krzeseł w Krakowie oraz plac Superkillen w Kopenhadze, zaprojektowany jako przestrzeń przedmiotów z kultur mniejszości etnicznych, dzięki któremu udało się w pewnym stopniu zintegrować te mniejszości .

Logic of an object plays a dominant role in the contemporary globalised and variable reality. This logic is a consequence of logic of technological development and free market. Actor-network Theory by ... więcej

Logic of an object plays a dominant role in the contemporary globalised and variable reality. This logic is a consequence of logic of technological development and free market. Actor-network Theory by Bruno Latour attempts to epistemologically explain this concept. The theory claims that people’s activities are entangled into material-semiotic networks of human and non-human factors (which indeed are objects such as: devices and machines). In short, objects have two immanent features. The first one is a short-term utilisation determined by so-called moral obsolescence. It means that an object loses its value because of technological development rather than physical wear. Contemporary objects undergo a process of permanent conversion. Thanks to this constant innovation objects are able to more precisely express individuals. Contemporary architecture which ambitions are still ‘eternal’ cannot be defined by the concept of rational logic of an object. Maybe architectural works should become more like “objects ” and go through permanent conversion. Architectural works represent the second feature of objects – items unrelated to the context. Often in the contemporary spatial planning the relation of plan-project is replaced by project-plan relation. Architectural works paradoxically become acontextual “objects”. The feature of peculiar “objects” is taken by shopping malls, which primary should function as “consumption temples”. Nevertheless the example of a positive interpretation of this trend is the building development of a district Ørestad in Copenhagen. It consists of buildings-phenomena which are indeed “objects” situated along transportation network. The logic of an object is applied also in the art of public space. The negative examples of it are: “Fryga” in Szczecin, Poland as well as the palm on the Gaulle Roundabout in Warsaw. Also recently Israeli satirist Shahak Shapira criticised the Holocaust monument in Berlin. The monument has a form of increasing density of cubes. On the other hand, the Holocaust monument in Cracow, Poland is one of the positive examples. The monument is a collection of scattered, abandoned chairs. Another positive example is Superkilen in Copenhagen. It is a space of objects representing cultures of ethnic minorities. This project actually helped in the further integration of these minorities.