Beton jako zalążek rewolucji = Concrete as the germ of revolution / Tomasz Kozłowski // W: Monografie Technologii Betonu : XI Konferencja Dni Betonu, Wisła 11-13 października 2021. – Kraków : Stowarzyszenie ... więcej

Beton jako zalążek rewolucji = Concrete as the germ of revolution / Tomasz Kozłowski // W: Monografie Technologii Betonu : XI Konferencja Dni Betonu, Wisła 11-13 października 2021. – Kraków : Stowarzyszenie Producentów Cementu, 2021. – S. 97-106 : fot. – Bibliogr. 7 poz., Streszcz., Abstr. – Data wyd. wg daty konf. – ISBN 978-83-61331-41-4

Hasło architektura betonowa powoli przestaje budzić kontrowersje. Nie jest to oczywiście dobry prognostyk dla jej trwania w roli awangardy światowej sztuki. Jednak jej komercyjny sukces i uznanie betonu ... więcej

Hasło architektura betonowa powoli przestaje budzić kontrowersje. Nie jest to oczywiście dobry prognostyk dla jej trwania w roli awangardy światowej sztuki. Jednak jej komercyjny sukces i uznanie betonu za materiał przyjazny wpływa na ogólne uznanie odbiorców. Jego piękna chropowatość staje się coraz bardziej atrakcyjna nie tylko dla profesjonalistów. Taka sytuacja współczesnej architektury i jej dążenie do coraz większego rozbicia formy zmusza architektów do stosowania betonu jako najodpowiedniejszego materiału. Stan sztuki, jaki pokazuje nam obecna architektura, teoretycy przewidywali już wiele lat temu. W roku 1966 Juliusza Goryński architekt i historyk sztuki wieszczył nowe podejście do estetycznego odbioru tak powszechnych dziś niestabilnych (pozornie) form budynków. W swoich pracach poszukiwał obiektywnego podejścia do kryteriów estetycznych, podkreślał, że: Świadomość materialnego charakteru i przeznaczenia użytkowego budowli wywołuje w człowieku uczucie niepokoju, jeżeli kompozycja architektoniczna nie potwierdza fizycznej stateczności budowli i bezpieczeństwa w jej użytkowaniu. Doświadczenie wydaje się potwierdzać, że wpływa to jednocześnie i na ocenę estetyczną. Oznacza to, że budowli, w których kompozycja wywołuje niepokój o ich bezpieczeństwo, nie uznajemy za piękne lub zadowalające estetycznie. Jednak technika budowlana jest zmienna. Wprowadzenie do praktyki budownictwa materiałów o wyższej wytrzymałości i lepszej konstrukcji pozwala na realizowanie budowli, które mierzone skalą dawniejszych wymagań wytrzymałościowych pozornie grożą zawaleniem. Budowle takie są uznane za brzydkie, dopóki nowa technika nie wejdzie w powszechne użycie i wpłynie na nowe ukształtowanie poczucia bezpieczeństwa budowli. Beton stawał się zawsze dobrym narzędziem dla prekursorów i awangardy artystycznej w dążeniu do nowości. Zarówno Rzymski Panteon jak Hala Stulecia we Wrocławiu mogą być tego dobrym przykładem.

The phrase concrete architecture is slowly ceasing to raise controversy. This is obviously not a good prediction for its existence as the avant-garde of art’s world. However, its commercial success and ... więcej

The phrase concrete architecture is slowly ceasing to raise controversy. This is obviously not a good prediction for its existence as the avant-garde of art’s world. However, its commercial success and recognition of concrete as a friendly material affect the general approval of recipients. Its beautiful roughness is becoming more and more attractive not only for professionals. This situation of modern architecture and its desire to break the form more and more, forces architects to use concrete as the most suitable material. The state of art, which the current architecture shows us, was predicted many years ago. In 1966, Juliusz Goryński, an architect and art historian, proclaimed a new approach to the aesthetic reception of such today common, (seemingly) unstable forms of buildings. In his works, he sought an objective approach to aesthetic criteria, emphasizing that: “Awareness of the material character and functional purpose of a building causes a feeling of anxiety in man, if the architectural composition does not confirm the physical stability of the building and safety of its usage”. Experience seems to confirm that this affects both the aesthetic assessment, at the same time. This means that buildings which composition causes concern about their safety are not considered beautiful or aesthetically pleasing. However, the construction technique is variable. The implementation of materials of higher strength and better construction to building practice allows the realization of buildings that, measured by the scale of past strength requirements, seemingly threaten to collapse. Such structures are considered ugly until the new technique enters into widespread use and influence the new shape of the building's sense of security. Concrete has always become a good tool for precursors and artistic avant-garde in pursuit of novelty. Both the Roman Pantheon and Centennial Hall in Wroclaw can be good examples of this.