Substancje humusowe w komunalnej gospodarce wodnej / Anna M. Anielak, Aneta Kłeczek, Dominika Łomińska-Płatek, Tomasz Orliński // W: Wybrane zagadnienia hydrogeologiczne oraz różne aspekty związane ... więcej

Substancje humusowe w komunalnej gospodarce wodnej / Anna M. Anielak, Aneta Kłeczek, Dominika Łomińska-Płatek, Tomasz Orliński // W: Wybrane zagadnienia hydrogeologiczne oraz różne aspekty związane z eksploatacją wód podziemnych / pod red. Ewy Krogulec ; Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych. Oddział Częstochowa. – Łódź : Wydaw. Uniwersytetu Łódzkiego, 2021. – S. 145-146. – Inf. o konf. na obwolucie. – Mat. konf.: XXIII Konferencja Naukowo Techniczna "Eksploatacja i zagrożenia ujmowanych wód podziemnych oraz zagadnienia związane z technologiami bezwykopowymi" (KNT), Częstochowa, 13-15.10.2021. – ISBN 978-83-8220-655-5. – e-ISBN 978-83-8220-656-2

Substancje humusowe (SH) są to produkty rozkładu materii organicznej, najczęściej pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Występują one powszechnie w glebie oraz środowisku wodnym (powierzchniowym ... więcej

Substancje humusowe (SH) są to produkty rozkładu materii organicznej, najczęściej pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Występują one powszechnie w glebie oraz środowisku wodnym (powierzchniowym i podziemnym). Od kilkunastu lat prowadzone badania m.in. w Politechnice Krakowskiej wykazują, że istotnym źródłem ich powstawania jest gospodarka komunalna. Stwierdzono ich występowanie nie tylko w wodach ujmowanych na cele komunalne, ale również w odciekach składowisk odpadów komunalnych, w osadzie czynnym, odciekach osadu nadmiernego i przefermentowanego, w ściekach surowych, oczyszczanych i oczyszczonych. Odcieki składowisk odpadów komunalnych, ze względu na duże stężenie zanieczyszczeń organicznych i nieorganicznych są odprowadzane do oczyszczalni biologicznej. Ponieważ zawarte w nich SH nie ulegają biodegradacji są częściowo adsorbowane na osadzie czynnym, natomiast frakcje lekkie pozostają w ściekach oczyszczonych i są z nimi odprowadzane do odbiorników otwartych, z których woda ujmowana jest na cele komunalne. W zakładach uzdatniania wody SH są poddawane procesowi utleniania i w procesie tym generują związki kancerogenne, mutagenne i teratogenne. Jednocześnie SH są niezbędne dla roślin, przyczyniają się do żyzności gleby, transportują substancje organiczne i nieorganiczne do masy korzeniowej, utrzymują odpowiednią wilgotność gleby. Dane statystyczne wykazują, że w Polsce znajduje się niemal 65 tys. ha gruntów wymagających rekultywacji. Na przykład wg GUS najwięcej tego typu gruntów mamy w województwie wielkopolskim (10,9 tys. ha) i dolnośląskim (8,1 tys. ha), a także śląskim, warmińsko-mazurskim i łódzkim (po około 4,9 tys. ha). Dlatego w pracy przeprowadzono izolację substancji humusowych z wielu miejsc gospodarki komunalnej, przeprowadzono ich analizę jakościową, potwierdzającą występowanie w danych miejscach substancji humusowych, głównie ze względu na duża mobilność były to kwasy fulwowe. W tym celu przeprowadzono dla ekstraktów analizę widma UV-VIS, IR oraz jakościową składu elementarnego i mikrozanieczyszczeń nieorganicznych. Otrzymane wyniki badań potwierdziły, że głównymi substancjami organicznymi są substancje humusowe, występujące w zależności od źródła w różnych stężeniach. Dla wybranych Substancji humusowych przeprowadzono Phytotesty, które wykazały dużą ich przydatność pod uprawę roślin. Analiza liczby biologicznych oczyszczalni ścieków i ilości wytwarzanych osadów ściekowych w Polsce oraz składowisk odpadów komunalnych generujących odcieki o dużym stężeniu SH wskazuje, że gospodarka komunalna stanowi atrakcyjne źródło substancji humusowych, które mogą być wykorzystane do rewitalizacji nieużytków i rekultywacji terenów zdegradowanych.